Debil to prapremiera dramatu uhonorowanego Gdyńską Nagrodą Dramaturgiczną za najlepszy tekst 2020 roku. Dramatu, który w przewrotny i dowcipny sposób porusza złożony temat osób z niepełnosprawnością i temat świata, który próbuje – a czasem nie próbuje wcale – z tym tematem dialogować. A dialogować trzeba; byle robić to mądrze, z empatią i czułością.

Piotr Ratajczak, reżyser:

Dramat Maliny Prześlugi Debil to jeden z pierwszych polskich tekstów, gdzie głównym bohaterem staje się mężczyzna z niepełnosprawnością intelektualną. Autorka oddaje głos niepełnosprawnemu czterdziestoletniemu Kubie i jego słowami, jego oczami pokazuje nam świat, który nie rozumie potrzeb i wrażliwości osób z niepełnosprawnością.

Debil to tekst który pokazuje mechanizm wykluczania grup społecznych, który może uruchamiać w tych grupach skrywane i wypierane resentymentalne akty buntu za doznane upokorzenia i krzywdy. A z drugiej strony ukazuje nam zakłamanie dzisiejszych elit, ich skrywaną pogardę dla wykluczonych, przykrytą wszelkiej formy akcjami, hasłami wsparcia, benefitami finansowymi dającymi im – elitom, celebrytom – jedynie dobre samopoczucie i medialną sławę.

Paradoksalnie Debil, mimo że mówi ustami niepełnosprawnego jest bardziej obrazem braku empatii i pogardy „zdrowego społeczeństwa”, niż ukazaniem wnętrza bohatera, który jak sam o sobie mówi „jest debilem wykreowanym na potrzebę chwili”.

Spektakl jest próbą oddania głosu niepełnosprawnemu mężczyźnie, ale ze świadomością, że nie mamy dostępu do jego świata wyobraźni i wrażliwości. Obraz sceniczny jest światem wykreowanym, sztucznym i abstrakcyjnym, a niepełnosprawność jest oddana symbolicznie z naciskiem na kreowanie jej na potrzeby spektaklu, nie oddając i nie aspirując do oddania „prawdy psychologicznej”.